'नी'च्या प्रवाहीका

एक हो दोन नाही एक छान दोन वाईट एक आराम दोन घाई एक मजा दोन सजा एक मोगरा दोन कचरा एक पाऊस दोन उन एक भरारी दोन ठेचा एक नितळ दोन ओरखाडे एक दो एक दो एक दो एक दो सगळा पसारा फेक दो फेक दो एक दो एक दो याला त्याला आणि स्वत:ला फेक दो फेक दो - नी

अलेक पदमसींच्या घराच्या खिडकीतून पाउस बघताना सुचलेली. ही नंतर ’आतल्यासहित माणूस’ मधे वापरली होती. ----------------------------------------- तिची एक छोटीशी गंमत आहे. तिने स्वत:च गुंफलेली, स्वप्नाळू डोळ्यांनी कायम बघितलेली. पाउस येतो ना तेव्हा ती पावसाकडे बघते, आजूबाजूच्या भिंती अलगद विरघळून जातात, सगळेच आकार धुसर होतात, तिचा कणनकण पाऊस पिऊन घेतो, हळू हळू पाऊसच होत जातो, शेवटी तीही विरघळून जाते, पावसाच्या थेंबासारखी, अम्लान, अनावृत. अश्या तिच्या स्वप्नात तिची तंद्री लागून राहते, आणि मग कधी कधी खरंच ती पाऊस होते. - नी

नजरेत न मावणार्‍या त्याला बघत ती सुखावते, त्याच्या सावलीच्या ओझ्याने उदासतेही त्याच्या डोळ्यांचा ती वेध घेउ पहाते स्वत:अचे हसू तिथे शोधू पहाते त्यातच तिची नजर हरवते तरीही पावलांचा जुळणारा ताल मात्र सुटत नाही ती हळूहळू त्या तालातच हरवायला लागते अचानक कुठूनतरी आभाळाचा एक चुकार तुकडा आपली सगळी मर्यादा सोडून तिच्या पुढ्यात येतो कशी आहेस तू? विचारतो, नी तिचा तालच बिघडतो तिला आठवतात त्या आभाळाने घातलेल्या शपथा, त्याला साक्षी ठेवून स्वत:अला दिलेली वचन. त्या चतकोर आभाळाला ती जवळ घेते नि वर पहाते परत तिला तिच जुनं आभाळ सापडतं हात पसरून ये म्हणणारं. नि त्याच्या डोळ्यातले तिचं हसूही. ती त्या छोटुल्या आभाळाला कुरवाळते.... आभाळ कुठले ते, तो तर त्याचा एक अश्रू असतो. आता त्या दोघांचा ताल पक्का आहे नि आपलं आभाळ मात्र तीनं आता खिडकीतच ठेवलेय... हरवू नये म्हणून... - नी

जुनीच. 'आतल्यासहित माणूस' मधे होती --------------------------------------- फुलांच्या पायघड्यांवरून त्याचा हात धरुन ती जात असते. त्याच्या वेगाशी जमवून घेताना ती बेभान होते. पावले थिरकायला लागतात, त्याच्या तालाशी जुळायला लागतात. ती खूश होते त्याच्यावर, स्वत:वर. हसते स्वत:च्या हसूची ओळख त्याच्या डोळ्यात शोधते. कधी कधी तीही मिळाल्यासारखी वाटते ती अजूनच खूश होते, हसते. कुणी बघत तर नाहीना, ती हळूच बघते हादरते, ती अदॄश्यच असते. अचानक आलेलं अदॄश्यपण तिला खूप दुखवून जातं. अगदी आत आत पर्यंत. 'कश्या पुसल्या गेल्या माझ्या रेषा?' डोळ्यात प्रश्न घेऊन ती आकाशाकडे पहाते याच आकाशाने तिला नेहमी हात पसरून ये म्हटलेलं असतं. आज ते आकाशच तिला दिसत नाहि. वर पहाता नजरेत न मावणारा तो असतो. नि तिच्यावर त्याची सावली पडलेली असते. - नी

जुनीच. 'आतल्यासहित माणूस' मधे होती. ------------------------------------------------ आज.. उद्या... कधीतरी.. या तालातच आतलं काहीतरी फिरतंय. खूप खूप ठासून भरल्यासारखं काहीतरी आहे. स्फोट व्हावा किंवा गळू फुटावं, तसं ते बाहेर येणार. वाट बघणं चालू आहे. स्फोटासाठी सुद्धा एक काडी लागते, गळू फुटण्यासाठीही एक वार लागतो, प्रचंड वेदनेच्या पोटी सगळा निचरा होऊन जातो. मी त्या काडीची, त्या एका वाराची वाट बघतेय का? एवढी मोठी वेदना सोसण्याचं बळ खरंच माझ्यात आहे? हे असले प्रश्न येतात मनात आणि तिथेच.. माझ्या मिडीऑकर असण्याची खूण पटायला लागते ती खूण टाळण्यासाठी मी उगाचच प्रश्नांचं जाळं विणत रहाते. या जाळ्यातला प्रत्येक धागा माझ्या कमकुवतपणाची साक्ष देत रहातो. त्या साक्षीची वेदना वाढत रहाते. आतलं काहीतरी फिरतच असतं. मी वाटही बघत असते फुटण्याची. कदाचित अजून पूर्ण ठासून भरली नसेल वेदना ............ बहुतेक तेव्हाच माझ्या मर्यादित असण्याचा अंत असेल बहुतेक.. - नी

जुनीच. "आतल्यासहित माणूस" या प्रयोगात होती. ---------------------------------------------------- दुखरा फोड फुटून जाताना क्षणिक तीव‘ कळ जाते. सगळा प्राण गळ्यात अडकतो, डोळ्यापुढून आयुष्य सरकते... हुश्श!!!... पुढचा क्षण घेऊन येतो एक सुटकेचा नि:श्वास, किंचित बधीरलेला मेंदू आणि खूपसा सैलावलेपणा. असं नेहमीच होतं... आयुष्य कापताना... पण हा सैलावलेपणा टिकत नाही... पुन्हा त्याच वर्तुळात फिरणे संपत नाही.. अगदी आभाळालाही हे चुकल नसावं.. दरवर्षी पावसानंतर ते असच सैल नी मोकळं दिसत रहातं पुढचा पाऊस लागेपर्यंत -  नी

प्लॅस्टिकचं हृदय, प्लॅस्टिकचेच भळभळणारे रक्त, दोन शब्द विंदांचे, दोन शब्द पाडगावकरांचे, एक कल्पना शांताबाईंची, एक यमक गदिमांचे, अजून काही ह्याचे, तजून काही त्याचे दुनियेभरचे तरल फरल फोटो सगळा स्टॉक डब्यात व्यवस्थित भरून ठेवलाय. सिच्युएशन, मूड, ऑडियन्सचा अंदाज घेऊन तुपावर बेसन भाजून.. हमखास डोळ्यातून पाणी, हृदयातून हुंकार, घशातून उसासा, अजून कुठूनतरी अजून काहीतरी काढायला लावणारे काव्यबोळे वळायला घ्यायला हवेत.. या.. वळा चार काव्यबोळे.. तुमचेही हात लागूद्यात.. मराठी नेटजगताचं वर्‍हाड मोठं, भिंत मोठी.. सर्वांना पुरायला हवेत. आणि बेदाण्यासारखा फोटो खोचायला विसरू नका या लवकर.. सुरू करू काम... - नी

कंटाळा अस्वस्थ कंटाळा इथून तिथून, तुला मला, आतून बाहेरून, मुळापासून खच्ची करत जाणारा कं टा ळा स्वस्त, भडक, टिपटिप गळत राहतो कंटाळा पिरपिर, मचमच, कुरकुर गडद गडद गडद कंटाळा एक जिवंतपणाची खूण दिसावी वाट बघत राहतो कंटाळा. - नी

स्तब्ध निवळशंख पाणी बर्फाळ गुलाबी आसमंत ओलसर स्वच्छ शांतता पहाटेची वेळ गार पडलेले नाक पापण्यांवर झुरझुर बर्फ तसलेच झुरमुर वय अशी एक साद घातली होती तुझा प्रतिसाद आला की नाही आला? आला तर कुठल्या दिशेने आला? आठवतही नाही.. ती साद आठवते आणि एक सुंदर शांतता मनात झिरपत रहाते - नी

एका मैत्रिणीच्या तिने अर्धवट सोडलेल्या कवितेला उत्तर म्हणून हे खरडलं... ---------------------------------------------------------------------------------------- असंवेदनशीलतेचा ठप्पा चालणारे तुला? कठोर, रूक्ष, दगडी म्हणलेलं चालणारे तुला? आणि शेवटी धाय मोकलून रडत नाहीस म्हणजे बहुतेक स्त्री म्हणून कमीच असावीस... हे चालणारे तुला? फिकीर नसेल असल्या विशेषणांची तर ये.. आपण उभारू निर्भय, घट्ट, चिवट बायांचं जग... - नी

पावसाचे महिने कवितांचा पूर सरी, बरसतात मेघ, दाटतात डोळे, भरतात पालवी, कोंब, फुटतात नवचैतन्य, संचारते आसंमंत, धुंद पाणी, रोंरावते शहर, ठप्प स्पिरीट स्पिरीट हृदय, द्रवते इत्यादी मागे-पुढे-पुढे-मागे-वर-खाली-खाली-वर भावना नुसत्या चिंब चिंब टपक टपक कविता टिपटिप जागतिक कंटाळा स्वस्त, गुळगुळीत, भडक पावसाचे अस्तित्व खर्‍या पावसात विरघळून नाहीसे होते. मनाला स्वच्छ, बरे वाटते -नी

जुनीच. "आतल्यासहित माणूस" या प्रयोगात होती. ----------------------------------------------------- मोडकळीला आलेल्या गावाचे मोडकळलेले आकाश. आकाशाचा कण्हता सूर, आकाशाला इथे तिथे जखमा. जखमांतून ओघळले आकाशाचे जांभळे रक्त. एकेका थेंबाने मोजून घेतली स्व्तःच्या गळण्याची किंमत. आकाशाचा कण्हता सूर. आकाशाखालचा गाव बदनूर. आकाशाचे जांभळे रक्त समुद्रावर सांडले, गावावर सांडले. "मारा, झोडा!" च्या आरोळ्या देत तेही समुद्राला मिळाले. आकाशाखालचा गाव बदनूर आकाशाच्या कण्हत्या सुरात सूर मिसळू लागला मोडकळत्या गावातल्या मोडकळत्या घरांचे गंजलेले पत्रे समुद्राच्या रक्ताने रंगले. आणि घाबरून देवांनी, जिवांनी सामुदायिक आत्महत्या केली. - नी

जुनीच कविता. २००६ मधे 'आतल्यासहित माणूस' हा कवितांचा नाट्याविष्कार असा प्रयोग मी दिग्दर्शित केला होता. मायबोलीवर मला भेटलेल्या काही कवींच्या(बेटी, हेम्स, परागकण, पेशवा, शुमा, क्षिप्रा, गिरीराज, दिपक) आणि माझ्याही काही कवितांचा समावेश या प्रयोगात होता. २००५ मधे लिहिलेली ही खालची माझी कविता या प्रयोगात वापरली होती. --------------------------------------------------------------------------------- क्षण क्षण ठिबकतो घड्याळातून मातीत मिळतो. शोधू पहाता सापडत नाही. खरंतर प्रत्येक क्षणाचीच मागणी असते सोन्याच्या अक्षरांची. एखादाच ते भाग्य घेऊन येतो. बाकीचे लिहितात तुमच्या आमच्या करंटेपणाचे वांझोटे आलेख. लागत असतील का त्या दुर्दैवी क्षणांचे शाप तुमच्या आमच्या कर्तृत्वाला? उत्तर हो च धरूया, शाप, दैव या भोवर्‍यातच तुमचा आमचा नाकर्तेपणा जन्म घेत असतो. - नी

काळाचे अनंत. आपण देतो त्याला परिमाणं मोजमापसाठी संदर्भासाठी.. करतो त्याचे तुकडे देत लयीचं नाव असं करताकरता वाटायला लागतं मीच नेतेय त्याला पुढे आणि इथेच तो माझ्यासाठी थांबतो म्हणजे तो जातोच पुढे पण मी थांबते, अडकते एका तुकड्यात. मग काळाचे वेगवेगळे तुकडे स्वतःचे संदर्भ सोडून मला भेटायला येतात... माझ्यावर आदळतात. त्यांना नसतो क्रम, नियम आणि अपवादही. माझा पूर्ण गोंधळ होतो. माझा तुकडा कुठला? आजचा तुकडा कुठला? व्हॉट काइंड ऑफ आयडिया आय अ‍ॅम? सगळंच मस्त उलटंपालटं होतं. निरर्थकही.. असं माझं वेड विकोपाला जात रहातं. मला मजा येत जाते आता तुम्ही गोंधळू लागता! - नी (२००७)